Stand van zaken

In dit hoofdstuk geven we een samenvatting van de financiële prognose 2025 op basis van de gegevens die we presenteren in de programma’s. Vervolgens geven we een toelichting op de grootste beleidsmatige ontwikkelingen en een toelichting bij de belangrijkste financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting.

Hoofdlijnen prognose resultaat

Verwacht resultaat 2025
We verwachten voor 2025 een besteding van 98,3 % van onze begroting. Op een begroting van 1,4 miljard euro, verwachten we dat het brutoresultaat een plus laat zien van 23,5 miljoen euro. We zetten vol in om de ambities uit het coalitieakkoord ook in 2025 uit te voeren. Hierbij merken we dat op sommige onderdelen de uitvoering achterblijft en budgetten niet volledig worden ingezet. We zien dit terug in vrijvallende personeelsbudgetten en projecten die vertraging oplopen. Ook zien we op dit moment een aantal onderdelen waar we nadelen verwachten, waaronder nog steeds hogere structurele lasten voor Jeugdhulp. Op dit moment is het nog te vroeg om bij alle budgetten een gedegen prognose af te geven. Bij de tweede voortgangsrapportage geven we hierover een scherper beeld af. We verrekenen resultaten op samenwerkingsverbanden en meerjarige projecten met de reserves, daarom nemen we deze resultaten niet op in de prognose in deze voortgangsrapportage.

Toelichting resultaat
Het resultaat na aftrek van de met uw raad afgesproken toegestane bestemmingen wordt ingeschat op een plus van 18,2 miljoen euro. Een groot aandeel in het resultaat wordt bepaald door het positieve resultaat op Treasury en het positieve resultaat op parkeren. De plus op Treasury van 7,6 miljoen euro ontstaat met name doordat de financieringsbehoefte en de daarbij behorende rentelasten aanzienlijk lager zijn dan ingeschat bij de begroting. Bij parkeren ontstaat een plus van 6,2 miljoen euro doordat de omzet bij belparkeren, door een conservatief opgestelde begroting, hoger is dan verwacht en er in de begroting al rekening is gehouden met een incidenteel positief resultaat. Andere voordelen zien we bij diverse personele budgetten (2,9 miljoen euro), Stedelijk Investeringsfonds (3,0 miljoen euro) en BUIG (2,0 miljoen euro).

Naast de voordelen zien we nog enkele grote nadelen. Bij Jeugdzorg verwachten we een nadelige afwijking van 3,4 miljoen euro en we verwachten een nadeel op studietoeslag van 1,5 miljoen euro.

In deze prognose is geen rekening gehouden met eventuele resultaten grondbedrijf en Stedelijk investeringsfonds, bij de tweede voortgangsrapportage van 2025 verwachten we hierover een actueel beeld af te geven.

Afwijkingen in relatie tot de begroting 2026. Er is een aantal grote afwijkingen die invloed hebben op de begroting voor de komende jaren. Jeugdzorg is hier een voorbeeld van maar ook studietoeslag. De structurele afwijkingen worden dan ook betrokken bij het opstellen van de begroting 2026.

Financiële situatie op langere termijn
De prognose van het resultaat over 2025 geeft, net als bij de jaarrekening 2024, een vertekend beeld van de werkelijke gemeentefinanciën voor de komende jaren. In de voorjaarbrief 2026 hebben we aangeven dat we voor jaarschijf 2026 en bij voorkeur ook voor 2027 koersen op een sluitende begroting. Vanaf 2028 is sprake van een structureel tekort in de gemeentebegroting. De tekorten worden vooral veroorzaakt door landelijke kortingen op het gemeentefonds. Aan de andere kant zijn de opgaven voor de gemeente groot waardoor de financiën van de gemeente onder zware druk staan. Daarbovenop komt nog dat gemeenten wettelijke taken krijgen opgelegd van het Rijk, zonder dat daar voldoende budget tegenover staat. Voorbeeld hiervan is de jeugdzorg. Dit zien we ook terug in de knelpunten voor de begroting 2026. Om tot een reële begroting te komen kijken we ook hoe we structurele ruimte in kunnen zetten voor de komende jaren. Dit geldt bijvoorbeeld voor het budget voor bijstandsuitkeringen (BUIG). We komen hierop terug in de begroting 2026.

Prognose resultaat 2025 voor bestemming per programma

Onderstaande tabel en grafiek daaronder laat per programma het resultaat voor bestemming zien.

De prognoses lichten we toe in de hoofdstukken per programma verderop in dit document, daarom beperken wij ons hier tot de prognose van de resultaten in grafiek- en tabelvorm.

Beïnvloedbaarheid resultaat
Met de ingang van de VGR 2024-II is de werkwijze rondom meerjarige projecten aangepast in het kader voor resultaatbepaling en resultaatbestemming. Deze bedragen worden naar de Algemene Bestemmingsreserve geboekt. Daarnaast is in de financiële verordening 2024 vastgelegd dat we resultaten op samenwerkingsverbanden en middelen gemeentefonds bij de decembercirculaire bij de jaarrekening aan de reserve budgetoverheveling mogen toevoegen. Deze resultaten zijn daarom in onze prognose op nul gesteld.

Besteedbaar resultaat
Het resultaat wordt onderverdeeld in een vijftal resultaat categorieën. Per categorie gelden regels voor de besteedbaarheid hiervan. Dit is vastgelegd in het kader voor resultaatbepaling en resultaat bestemming , welke voor de meerjarige projecten onlangs is gewijzigd.

Om u een compleet beeld te geven welke bedragen er voor de meerjarige projecten in de Algemene Bestemmingsreserve worden geboekt, ziet u hieronder een tabel met de resultaten.

Daarnaast hebben we nu zicht op de volgende resultaten op samenwerkingsverbanden, welke we bij de jaarrekening willen toevoegen aan de reserve budgetoverheveling.

Hieronder ziet u in diverse tabellen hoe de niet besteedbare resultaten tot stand zijn gekomen.

Deze prognoses lichten we toe in de hoofdstukken per programma verderop in dit document, daarom beperken wij ons hier tot de prognose van de resultaten in grafiek- en tabelvorm.

Onzekerheden in de prognose
Kosten ICT dienstverlening
Op dit moment zijn de kosten gebaseerd op geleverde dienstverlening en werkzaamheden van de huidige leverancier. De kosten in het kader van voorbereidende werkzaamheden van de transitie naar nieuwe leveranciers voor het resterende jaar, zijn lastig in te schatten aangezien hier per ingediende aanvraag bij de huidige leverancier afspraken over worden gemaakt.

Voorziening wachtgelden en pensioenen ex-wethouders (APPA)
Voor de dekking van wachtgeldverplichtingen van voormalig wethouders hebben wij een voorziening getroffen. Ook voor de dekking van pensioenlasten van (oud-)wethouders hebben we een voorziening. De hoogte van de pensioenvoorziening kan pas bepaald worden na het verschijnen van de decembercirculaire, op basis van de op dat moment geldende rentestand. Voor de wachtgeld voorziening is dit afhankelijk van het beroep dat per einde jaar nog op de voorziening wordt gedaan.

Nieuwe CAO - Toeslag onregelmatige dienst
Op dit moment ligt er een voorstel van een nieuwe CAO gemeenten waarin is opgenomen dat de Toeslag onregelmatige dienst (TOD) per 1 oktober wordt verhoogd op zaterdag van 40% naar 75% en op zondag van 65% naar 100%. De precieze impact van deze wijziging is op dit moment nog niet bekend. Aangezien hier in de begroting geen rekening mee is gehouden zal dit effect hebben op het resultaat bij onderdelen waar veel in de weekenden en op feestdagen wordt gewerkt.

Opvang ongedocumenteerden
In de Raadsbrief van 18 december 2024 hebben wij u geïnformeerd over het vorm geven van de opvang van ongedocumenteerden in 2025. Hierbij zijn wij uitgegaan van het continueren van de opvangvoorziening gefinancierd met middelen die nog resteren uit voorgaande jaren, waaronder middelen voor een afbouwregeling van de LVV. Tevens is er rekening gehouden met een eenmalige bijdrage in 2025 uit het gemeentefonds voor voortzetting van de voorziening in 2025. Hoewel het bestuur van de VNG hier mee in heeft gestemd is er bij het Rijk nog discussie over de feitelijke betaling. Wij hebben derhalve in de meicirculaire deze middelen nog niet ontvangen. Totdat het Rijk daadwerkelijk de gelden overmaakt blijft deze bijdrage onzeker.