Economie en werkgelegenheid
Contouren van groei in 2024 tekenen zich af.
De (economische) groei zal naar verwachting aantrekken van 0,1% in 2023 tot 0,7% in 2024 en 1,2% in 2025, vooral dankzij de particuliere consumptie en het herstel van koopkracht . In de loop van 2024 zal de groei verder aantrekken naarmate de financiële condities versoepelen en de buitenlandse vraag toeneemt. Uit een onderzoek van ABN AMRO*2 blijkt dat de geconcentreerde uitbetaling van de energietoeslag aan minima heeft bijgedragen aan de groei in het vierde kwartaal in 2023. Omdat dit effect wegvalt, valt de consumptie in het eerste kwartaal van 2024 mogelijk wat terug.
Binnen de provincie Groningen ontving 1,9% van de Groningse beroepsbevolking in april een uitkering. In de gemeente Groningen daalde het aantal uitkeringen met 0,3 procent. Landelijk nam het aantal WW-uitkeringen toe in de afgelopen maand met 0,5%. Ten opzichte van vorig jaar steeg de WW zowel in Groningen (+7,9%) als landelijk (+10,3%). Het aantal faillissementen in de gemeente Groningen was met 15 in het 1e kwartaal 2024 hoger dan het laatste kwartaal 2023 en het gemiddelde van de afgelopen jaren. Corona (en coronasteun) kan daarvoor mogelijk een verklaring zijn.
Mobiliteit
Het aantal verplaatsingen van, naar en in onze gemeente neemt de komende jaren fors toe als gevolg van een toename van het aantal inwoners en arbeidsplaatsen. Als we niets doen heeft dit negatieve gevolgen voor de leefbaarheid in onze woonwijken en dorpen. Daarom nemen we in Groningen op steeds meer plekken afscheid van het uitgangspunt dat de auto centraal staat in de manier waarop we onze openbare ruimte inrichten. We verlagen de maximumsnelheid van 50 km/uur naar 30 km/uur. Bovendien staan lopen, fietsen en het openbaar vervoer in onze gemeente op de eerste plaats. Vanuit onze uitvoeringsprogramma’s werken we aan het verbeteren van de bereikbaarheid van en de leefbaarheid in onze gemeente. Maar ook aan maatregelen om de klimaatverandering aan te pakken, zodat we in 2035 als gemeente CO2-neutraal zijn. De realisatie van elektrische laadinfrastructuur, het instellen van zero-emissiezones en het stimuleren van deelmobiliteit worden daarom voortvarend door ons opgepakt.
Dit voorjaar en deze zomer werken we hard om de nieuwe, verdiepte ligging van de Zuidelijke Ringweg en het nieuwe Julianaplein aan te sluiten op de bestaande wegen. Om te voorkomen dat het verkeer in en rond Groningen vast komt te staan, wordt alles uit de kast gehaald onder het motto ‘vaststaan of meebewegen’. Doel is om dagelijks 80.000 auto’s (20%) minder op de weg te hebben. Als alles volgens planning verloopt, kan het autoverkeer vanaf maandag 2 september gebruik maken van de nieuwe Zuidelijke Ringweg.
Wonen
De druk op de woningmarkt in gemeente Groningen is groot. Er is veel vraag naar woningen en we voelen de urgentie om voldoende woningen toe te voegen. De gestegen rentes, bouwkosten en schaarste aan bouwmaterialen, personeel en locaties zorgen hierbij wel voor een stevige uitdaging. De realisatie van nieuwe woningen blijft hierdoor achter bij de planning. Samen met corporaties en ontwikkelaars zetten we ons er ten volle voor in om toch meer woningen te realiseren. We gaan voor woningen in verschillende segmenten (grondgebonden, appartement) en categorieën (koop, huur, sociale huur), zodat we alle doelgroepen kunnen bedienen. Het grootste deel van de nieuwbouwwoningen zal landen in Suikerzijde, Stadshavens, Reitdiepzone, De Held III en Meerstad, maar er worden ook woningen toegevoegd op andere ontwikkellocaties en in de dorpen. We hebben eveneens veel aandacht voor voldoende sociale huurwoningen, voor betaalbaarheid en voor een goede prijs/kwaliteit verhouding. Er zijn afspraken met de corporaties over huurbeleid en over het woonruimteverdeelsysteem om te zorgen voor een eerlijke en evenwichtige verdeling van de aanwezige sociale huurwoningen.
Daarnaast focussen we ons op de groeiende groep ouderen en kwetsbare bewoners en hun woonbehoefte in combinatie met passende zorg. In de uitvoeringsagenda bij de woonzorgvisie gaan we hier – samen met de corporaties en zorgpartijen – nader op in. Ook hebben we aandacht voor groepen die anders willen wonen, bijvoorbeeld coöperatief. Daarnaast blijven jongeren en (internationale) studenten een belangrijke doelgroep in de stad.
Naast zorgen voor voldoende woningen in diverse segmenten hebben we ook aandacht voor de energetische kwaliteit van woningen en voor een goede leefomgeving. Alle nieuwbouwwoningen zijn aardgasvrij en ook steeds meer bestaande woningen worden aardgasvrij gemaakt, met name via de uitrol van het warmtenet. We maken prestatieafspraken met de woningcorporaties over onder meer de verduurzaming van de huurwoningvoorraad en een klimaatadaptieve woonomgeving.
Netcongestie
Netcongestie zal gebiedsontwikkelingen(woningbouw) en gronduitgifte (bedrijven) frustreren. De precieze impact is nog onbekend. Daarom is binnen de gemeente een taskforce Netcongestie opgericht. Deze taskforce gaat inventariseren welke mogelijke problemen op de gemeente afkomen en of en hoe inwoners en bedrijven het beste kunnen inspelen op de nu ontstane situatie. Mogelijke oplossingen bestaan uit: prioritering, reservering van netcapaciteit voor gebiedsontwikkeling, korte termijn netverzwaring en netcongestiemanagement (o.a. batterijen, sturen op bedrijvigheid met een vestigingskader, verduurzamen van mobiliteit). Op die manier kan de impact op onze gebiedsontwikkelingen en gronduitgifte worden bepaald.
Ook ten aanzien van de ondergrond moeten we steeds intensiever samenwerken en integraal afstemmen om de openbare ruimte te kunnen blijven vergroenen. Door o.a. de verzwaring van het elektriciteitsnet en de aanleg van warmtenetten, wordt het steeds drukker in de ondergrond. De ondergrondse infrastructuur is sturend voor de bovengrondse inrichting. Dit vraagt om een goede integrale afstemming en een betere samenwerking met als doel zoveel mogelijk eenmalig de grond te vergraven voor verschillende opgaven. De bovengrondse vertaling van netverzwaring en aanleg warmtenetten etc., in netkasten en transformatorhuisjes is hier tevens van belang en we proberen qua planning en ontwerp zoveel mogelijk te sturen op een optimale inrichting van de openbare ruimte, aangelegd volgens de leidraad Nieuwe Ruimte.