In dit hoofdstuk geven we een samenvatting van de financiële prognose 2022 op basis van de gegevens die gepresenteerd worden in de programma’s. Vervolgens geven we toelichting op de grootste beleidsmatige ontwikkelingen en een toelichting bij de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de begroting.
Kernboodschappen
Positief financieel resultaat
Onze eerste inschatting voor dit jaar is een rekeningresultaat voor bestemming van 26,3 miljoen voordelig. Het resultaat na aftrek van de met uw raad afgesproken toegestane bestemmingen wordt ingeschat op 19,9 miljoen euro voordelig. Naast dat er enkele grote voordelen te verwachten zijn zoals Gemeentefonds 26,5 miljoen euro, BUIG 8,8 miljoen euro en Maatschappelijke opvang 6 miljoen euro, zien we een aantal grote tegenvallers zoals bij Jeugdzorg 4 miljoen euro en niet gerealiseerde hervormingen 4,5 miljoen euro.
Effecten Corona nog steeds merkbaar
De verschillende lockdowns hebben geleid tot een toename van complexe problematiek bij onze inwoners, veelal doordat er langer gewacht is met het vragen naar ondersteuning. Dit heeft bijgedragen aan de toename van wachtlijsten in de zorg (Jeugd en GGZ).
Ook geven complexe hulpvragen meer druk bij Wij Groningen. De druk op de mantelzorg en eenzaamheid onder zowel jongeren als ouderen zijn nog steeds aan de orde.
Een gezonde bedrijfsvoering van allerlei maatschappelijke initiatieven wordt steeds moeilijker door afname van het aantal vrijwilligers, stijgende energieprijzen en duurdere vervoersvoorzieningen.
Een uitgebreide omschrijving van de actualiteiten binnen deelprogramma 3.3 staat beschreven in de bijlage
Corona en Oekraïne in het sociaal domein.
Effecten oorlog in Oekraïne merkbaar maar nu nog niet goed financieel te vertalen
De oorlog heeft bijgedragen aan de hoge inflatie, evenals de stijgende rente. In het sociale domein worden met name mensen met lagere inkomende hierdoor geraakt. Dit is zorgelijk omdat financiële problemen onder andere participatie en (mentaal) welzijn in de weg staan en werken als een veroorzaker van en katalysator voor problemen op andere leefgebieden. Als deze situatie langer voortduurt zullen meer mensen in de problemen komen en zal dit leiden tot financiële effecten in het sociale domein. Ook de stijgende prijzen in de bouw hebben consequenties voor de vastgoedopgaven waar we voor staan. In onze brief van 11-5-2022 bent u hierover reeds geïnformeerd. Het is nu nog te vroeg om hiervan alle financiële consequenties in beeld te hebben. Wat we wel weten is opgenomen in deze prognose.
Prognose resultaat 2022 voor bestemming per programma
Onderstaande grafiek en de tabel daaronder laat per programma het resultaat voor bestemming zien.
Het resultaat voor bestemming is per deelprogramma als volgt verdeeld:
|
Programma (bedragen x 1.000 euro) |
Prognose resultaat |
|
1. Economie en ruimte |
520 |
|
1.1 Economie en werkgelegenheid |
350 |
|
1.2 Mobiliteit |
170 |
|
1.3 Wonen |
0 |
|
2. Leefomgeving en veiligheid |
-1.602 |
|
2.2 Kwaliteit leefomgeving |
-1.847 |
|
2.2 Veiligheid |
245 |
|
3. Vitaal en Sociaal |
9.990 |
|
3.1 Werk en inkomen |
8.260 |
|
3.2 Onderwijs |
235 |
|
3.3 Welzijn, gezondheid en zorg |
2.000 |
|
3.4 Sport en Bewegen |
385 |
|
3.5 Cultuur |
-890 |
|
4. Dienstverlening en bestuur |
17.357 |
|
4.1 Dienstverlening |
-404 |
|
4.2 College, raad, wijkzaken en gebiedsgericht werken |
-5.530 |
|
4.3 Algemene inkomsten |
26.483 |
|
4.4 Overhead en ondersteuning |
-3.192 |
|
Eindtotaal |
26.265 |
De prognoses worden toegelicht in de hoofdstukken per programma verderop in dit document, daarom beperken wij ons hier tot de prognose van de resultaten in grafiek- en tabelvorm.
Besteedbaar resultaat.
Het resultaat wordt onderverdeeld in een zestal resultaat categorieën. Per categorie gelden regels voor de besteedbaarheid hiervan. Dit is vastgelegd in het kader voor resultaatbepaling en resultaat bestemming. In onderstaande tabel ziet u het resultaat voor bestemming, het niet besteedbare deel en het resultaat na bestemming.
|
Resultaatcategorie (bedragen x 1.000 euro) |
Resultaat voor bestemming |
Niet besteedbaar |
Besteedbaar |
|
Samenwerkingsverband |
7.898 |
7.898 |
|
|
Inc. middelen Gemeentefonds |
227 |
227 |
|
|
Meerjarig project |
-3.285 |
-1.756 |
-1.529 |
|
Bijzonder resultaat |
27 |
27 |
|
|
Intensiveringen |
10.272 |
10.272 |
|
|
Regulier/overig |
11.126 |
11.126 |
|
|
|
|
|
|
|
Totaal resultaat |
26.265 |
6.396 |
19.869 |
Hieronder volgt een toelichting per resultaatcategorie.
Samenwerkingsverbanden.
De resultaten die binnen (regionale) samenwerkingsverbanden ontstaan zijn niet eenzijdig beschikbaar voor de gemeente Groningen, maar zullen in 2023 bestemd blijven voor de samenwerkingsverbanden. Ze hebben betrekking op Maatschappelijke Opvang, Werk In Zicht en op een aantal kleinere andere samenwerkingsverbanden.
Incidentele middelen gemeentefonds
Dit betreffen resultaten op de via het gemeentefonds beschikbaar gestelde incidentele middelen via de circulaires voor een specifiek doel. Voor deze middelen is een tweejarige bestedingstermijn afgesproken met de raad. Binnen deze categorie is nu 227 duizend euro voordelig resultaat opgenomen.
Meerjarige projecten.
Dit betreffen resultaten op door de raad vastgestelde meerjarige projecten. Resultaten hierop blijven gedurende de looptijd van deze projecten beschikbaar, tenzij deze resultaten niet meer nodig zijn voor het vervolg van het project. De budgetten voor deze meerjarig projecten worden veelal in één keer ter beschikking gesteld. De besteding van deze middelen is echter gedurende de looptijd van de projecten. Een voorbeeld hiervan is het meerjarige project VASD (vervanging Applicaties Sociaal Domein). Een nadere toelichting treft u in het vervolg van deze voortgangsrapportage aan.
Bijzondere resultaten
Dit betreffen resultaten waar separaat een door de raad vastgesteld kader onder ligt, of waar het gaat om resultaten binnen een gesloten systeem (bij kostendekkende tarieven). Voorbeelden hiervan zijn SIF middelen en resultaten op grondzaken. We verwachten bij de tweede voortgangsrapportage meer duidelijkheid over deze posten te hebben.
Intensiveringen
Dit betreffen resultaten op bij de begroting beschikbaar gestelde middelen voor het oplossen van knelpunten. Resultaten op intensiveringsmiddelen vloeien terug naar de algemene middelen.
Reguliere resultaten
Tekorten of overschotten op reguliere budgetten worden bij de jaarrekening verrekend met de algemene middelen. Deze middelen kunnen vervolgens via een integrale afweging worden ingezet voor de komende begroting of ter versterking van ons weerstandsvermogen.
Een aantal grotere posten binnen deze categorie betreffen:
- De gunstige landelijke ontwikkelingen in het gemeentefonds, zoals het fors bijgestelde accres en het bevriezen van de oploop van de opschalingskorting ook in 2022, zorgen voor een voordeel van in totaal 26,5 miljoen euro.
- Bij de publicatie van het voorlopig BUIG-budget 2022 bleek dat het budgetaandeel voor 2022 aanzienlijk hoger was dan in 2021, dit levert een voordeel op voor het BUIG-budget van 8,8 miljoen euro.
- De zorgkosten jeugdhulp 2021 zijn, corona-gerelateerd, hoger uitgevallen. Aangezien dit doorwerkt in 2022 verwachten we op de jeugdhulp een nadeel van 4,0 miljoen euro.
- We verwachten dat we in 2022 een bedrag van 5,6 miljoen euro aan hervormingen niet in kunnen vullen. Hier tegenover staat de inzet van het weglekbudget hervormingen van 1,2 miljoen euro.
- Door uitloop van de transitie naar Fujitsu, de moeizame overgang naar de nieuwe ICT-omgeving en het achterblijvend niveau van de dienstverlening verwachten we een nadeel voor 2022 op de businesscase outsourcing ICT. Hierdoor lukt het ook niet invulling te geven aan opgenomen taakstellingen. Per saldo verwachten we een nadeel van 1,7 miljoen euro.
Resultaat Corona
In deze VGR 2022-I zijn een aantal nadelen als gevolg van corona opgenomen Hierbij al is rekening gehouden met compensatie die in 2021 niet is ingezet, maar bedoeld is voor 2022. Omdat we voor 2022 geen nieuwe compensatie meer verwachten, leidt dit tot een nadeel in 2022.
|
Omschrijving resultaat (bedragen x 1.000 euro) |
Prognose resultaat corona |
|
Parkeerbedrijf – Deelprogramma 1.3 Mobiliteit |
N 505 |
|
Cultuur en evenementen – Deelprogramma 3.5 Cultuur |
N 1.000 |
|
Zorgkosten jeugdhulp – Deelprogramma 3.2 Welzijn |
N 3.000 |
|
Totaal prognose resultaat corona |
N 4.505 |
Een toelichting op deze resultaten vindt u bij het betreffende deelprogramma verderop in deze rapportage.
Onzekerheden in de prognose
Jeugdzorg
De ontwikkeling van de zorgkosten blijft als gevolg van onder andere corona grillig en onzeker. Daarom houden we net als in eerdere jaren rekening met een bandbreedte in de nu afgegeven prognose van plus en min 2,5 miljoen euro.
Compensatie inkomstenderving corona
Over het jaar 2021 verwachten we vanuit het Rijk nog compensatie voor inkomstenderving als gevolg van corona. Aangezien de nadelen hiervan in 2021 zijn verwerkt, levert dit in 2022 een voordeel op. Het bedrag en het moment van bekendmaking door het Rijk zijn echter nog onbekend.
Resultaat grondzaken
De herzieningen van de grondexploitaties worden in derde kwartaal aan uw raad voorgelegd. Omdat het nu nog te vroeg is om een indicatie te geven van het resultaat is er bij het opstellen van de VGR 2022-I nog geen prognose afgegeven in afwachting van de uitkomsten van de herzieningen.
Wel verwachten we dat de prijsstijgingen in de bouw effect gaan hebben op de grondexploitaties. Echter is het nu nog te vroeg om hiervan alle financiële consequenties in beeld te hebben. Wat we wel weten is opgenomen in deze prognose.
Bouwkosten, energieprijzen en grondstofkosten
De stijgende prijzen in de bouw hebben consequenties voor de vastgoedopgaven waar we voor staan. Daarnaast zullen de stijgende energieprijzen en grondstofkosten effect hebben op onze resultaten. Het is nu nog te vroeg om hiervan alle financiële consequenties in beeld te hebben. Het is nog te onzeker in hoeverre we compensatie ontvangen en daarom hebben we daar geen rekening mee gehouden in de prognose.