Financiële toelichting
Beleidsveld |
Primitieve begroting 2023 |
Actuele begroting 2023 |
Prognose VGR 23-2 |
Verwachte afwijking VGR 2023 |
Lasten |
||||
04.2.1.College en Raad |
11.283 |
27.248 |
24.432 |
2.816 |
04.2.2.Gebiedsgericht werken |
3.534 |
4.225 |
3.559 |
666 |
04.2.3.Wijkvernieuwing |
16.000 |
23.647 |
22.730 |
917 |
Totaal lasten |
30.817 |
55.120 |
50.721 |
4.400 |
Baten |
||||
04.2.1.College en Raad |
2.620 |
24.092 |
22.377 |
-1.715 |
04.2.2.Gebiedsgericht werken |
100 |
100 |
100 |
0 |
04.2.3.Wijkvernieuwing |
7.730 |
15.130 |
15.130 |
0 |
Totaal baten |
10.450 |
39.322 |
37.607 |
-1.715 |
Reserve mutaties |
||||
Totaal toevoegingen |
22.309 |
22.309 |
22.309 |
0 |
Totaal onttrekkingen |
17.146 |
18.132 |
18.132 |
0 |
Totaal deelprogramma 4.2 |
-25.530 |
-19.975 |
-17.291 |
2.684 |
Toelichting van het verschil tussen de actuele begroting 2023 en de prognose 2023 (alleen bij verschillen in baten en lasten > 500 duizend euro).
4.2.1 College en raad |
Lasten |
Baten |
Saldo |
Afwijking (bedragen x 1.000 euro) |
-2.816 |
-1.715 |
-4.531 |
Bezuinigingen begroting 2023 (N 3,7 miljoen euro) Het verwachte nadelige resultaat op de hervormingen bedraagt dit jaar circa 3,9 miljoen euro. Hierbij gaat het om de volgende onderdelen:
-Binnenhalen subsidies en subsidies van overheden (nadeel baten 1,5 miljoen euro) Voor innovatieve doelen en ambities is op veel thema’s EU geld beschikbaar. Op dit moment hebben we onze inzet op het daadwerkelijk schrijven van Europese projecten ad hoc geregeld via de capaciteit van verschillende programma’s. Daarnaast heeft de gemeente Groningen een woondeal met de rijksoverheid gesloten. Zo komen Groningse projecten in aanmerking voor een bijdrage uit een speciaal fonds. Door middel van deze maatregel willen we een team vormen om gestructureerd subsidies binnen te halen en te verantwoorden. Het betreft 1 miljoen euro incidenteel voor de jaren 2020 t/m 2023. Deze bezuiniging is tot nu toe niet gerealiseerd en leidt daarom voor 2022 tot een nadeel van 1 miljoen euro. Met ingang van de begroting 2022 is de verwachting uitgesproken dat voor 2022 en 2023 incidenteel 500 duizend euro per jaar extra opbrengsten kan worden gerealiseerd. Deze extra bezuiniging wordt in 2023 niet gerealiseerd.
- Leniger en flexibeler begroten (nadeel lasten 2,4 miljoen euro). Concrete structurele invulling is nog niet aan de orde. Dat betekent op dit deelprogramma een nadeel. De voordelen die hier tegenover staan verwachten we bij andere deelprogramma’s.
- Frictiebudget hervormingen (voordeel lasten 220 duizend euro) In de begroting is voor 2023 nog eenmalig een frictiebudget bezuinigingen beschikbaar gesteld van 220 duizend euro. Deze kan vrijvallen ter dekking van de nadelen op het totaal van de hervormingen.
- Rijksmiddelen armoede en schulden (nadeel baten 215 duizend euro) In de begroting 2023 is een dekking opgenomen van 1,12 miljoen euro van te verwachten rijksmiddelen voor armoede en schulden. Via de meicirculaire hebben we van het Rijk 905 duizend euro ontvangen. Door de verdeelsystematiek van het Rijk ontvangen we 215 duizend euro minder.
Nominale compensatie (N 8,1 miljoen euro) Door stijgende prijzen en het afsluiten van een nieuwe CAO voor dit jaar is aan directies een aanvullende compensatie verstrekt van 17 miljoen euro. In de begroting was op grond van de augustusraming in 2022 van het Centraal Planbureau al een forse prijsstijging voorzien. De daarvoor opgenomen stelpost van 6,6 miljoen zetten we voor deze nacalculatie in. Via het Gemeentefonds kan op basis van de meicirculaire aanvullend 4,4 miljoen euro worden gedekt. Het Rijk compenseert via de meicirculaire wel de prijsontwikkeling maar niet de loonontwikkeling. Aan overige ontwikkelingen (zoals aanpassing van diverse maatstaven) worden we door het Rijk gekort met 2,9 miljoen euro. Via de meicirculaire 2023 ontvangen we verder van het Rijk 825 duizend euro die we op grond van de besluitvorming van deze circulaire verrekenen met de algemene middelen. De benodigde middelen zijn al verwerkt in de begroting en daarom valt dit bedrag vrij. Per saldo resteert hiermee voor dit jaar een nadeel van 8,1 miljoen euro
Gemeentefonds (V 5,6 miljoen euro) Landelijke ontwikkelingen 2023 (1) De bijstelling van het accres bij de septembercirculaire 2022 heeft geleid tot een voordelige bijstelling van 900 duizend euro in 2023. De verwachte ruimte onder het plafond van het BCF 320,917 miljoen euro. Het aandeel van de gemeente Groningen hierin is zo’n 5,1 miljoen euro (1,6%). Per saldo dus een voordelige afwijking van 0,1 miljoen euro.
Het voordelige concernresultaat bij de meicirculaire 2023 is met een begrotingswijziging naar concernstelposten overgegaan ter dekking van o.a. de kosten van de Cao-afspraken in 2023.
In de septembercirculaire 2023 is er geen bijstelling van het accres, dat accres staat immers voor 2023 vast bij de meicirculaire 2023. Wel heeft er een bijstelling plaats gevonden van de verwachte ruimte onder het plafond van het BCF. Naar verwachting is de ruimte onder het plafond voor alle gemeenten 359,367 miljoen euro. Het aandeel van de gemeente Groningen hierin is zo’n 5,75 miljoen euro (1,6%). Per saldo dus een voordelige afwijking van 0,65 miljoen euro.
Plaatselijke ontwikkelingen 2022 (2) De berekening van de algemene uitkering bestaat uit de vermenigvuldiging van het aantal eenheden van alle maatstaven met het bijbehorende gewicht per maatstaf (bedrag per eenheid). De som van deze producten, de zogenaamde uitkeringsbasis, wordt vervolgens vermenigvuldigd met de uitkeringsfactor. De uitkeringsfactor zorgt ervoor dat de beschikbare middelen in het gemeentefonds aansluiten met de verdeling op basis van de maatstaven.
De ontwikkeling van de maatstaven en de ontwikkeling van de uitkeringsfactor leiden tot een voordelig resultaat van 3,45 miljoen euro in 2023. Een lagere belastingcapaciteit leidt tot een voordeel van 1,2 miljoen euro. Daarnaast zijn de inwoneraantallen en de maatstaven rondom de centrumfunctie aanmerkelijk hoger dan was geraamd.
Voorgaande jaren (3) De uitkeringsfactor over 2022 is met 1 punt verhoogd, dit leidt tot een voordelige bijstelling van 0,3 miljoen euro. Bijstelling van de maatstaven (met name door meer woonruimten) leidt tot een voordeel van 0,1 miljoen euro. Bijstelling van de IUSD2022 leidt eveneens tot een voordeel van 0,1 miljoen euro. Per saldo is het resultaat voorgaande jaren +0,5 miljoen euro.
Dit resultaat is het concerneffect van de septembercirculaire. We verantwoorden dit effect bij deelprogramma 4.2.
Programma nieuwkomers (V 6,5 miljoen euro) Op basis van de bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne is de verwachting dat de normvergoeding van het Rijk de werkelijke lasten ruimschoots overstijgt. Het voordelige saldo zal niet door het Rijk worden teruggevraagd. Aangezien het een specifieke uitkering betreft mogen de resterende middelen alleen ingezet worden voor het doel van deze specifieke uitkering. Eerder dit jaar, bij de eerste voortgangsrapportage, verwachtten wij nog een voordelig resultaat van ca. 3,3 miljoen euro. In deze voortgangsrapportage verwachten we dat dit resultaat verdubbelt.
Dit wordt onder meer veroorzaakt door het verlagen van de risico’s en onvoorziene kosten voor een bedrag van 1,25 miljoen euro ten opzichte van de eerste voortgangsrapportage. De vergoeding voor de opvang van nieuwkomers bij particulieren was niet meegenomen in de prognose bij de eerste voortgangsrapportage. Daarnaast is bijgestuurd op een aantal kostenposten en vallen een aantal kosteninschattingen mee.
Duurzame inzetbaarheid (V 520 duizend euro) In de begroting 2023 zijn structureel middelen beschikbaar gesteld voor duurzame inzetbaarheid van oudere medewerkers in de gemeentelijke organisatie. Hiervoor starten we op 1 januari 2024 een nieuw programma ‘Vermindering werkweek oudere werknemers’ (VWOW). In 2023 treffen we de voorbereidingen voor dit nieuwe programma en maken we alleen organisatiekosten. Daarom valt het beschikbare budget in 2023 grotendeels vrij.
Vrijval budget areaaluitbreiding sociaal domein (V 189 duizend euro) In de begroting 2023 is een structureel budget opgenomen van 189 duizend euro voor areaaluitbreiding maatschappelijk domein. Wij verwachten hierop geen claim voor dit jaar. In de begroting 2024 is dit budget opgevoerd als vrijval in het financieel meerjarenbeeld.
Overige (V 250 duizend euro) De overige verschillen tellen op tot een voordeel van 250 duizend euro. |
|
|
|
4.2.2 Wijkontwikkeling |
Lasten |
Baten |
Saldo |
Afwijking (bedragen x 1.000 euro) |
666 |
0 |
666 |
Integrale opgaven en kansrijke ontwikkelingen (V 250 duizend euro) Binnen de wijkontwikkeling stellen we middelen beschikbaar voor langdurige opgaven en kansrijke ontwikkelingen. Echter blijkt in de praktijk dat deze projecten in de gebieden vaak later starten. We merken dat door de complexiteit van de projecten, we niet altijd weten wat de uitkomst zal zijn. Daarom zien we tussen gebieden verschillen in bestedingen en verwachten we een positief resultaat van 250 duizend euro.
Biodiversiteit Stadspark (V 170 duizend euro) In de herijkte visie op het Stadspark is de versterking van biodiversiteit een continu aandachtspunt. Voor de versterking van de biodiversiteit in Stadspark heeft de raad in november 2021 besloten een meerjarig project in te stellen. Het totale budget voor dit meerjarige project Biodiversiteit Stadspark bedraagt 285 duizend euro. Het project loopt tot en met het jaar 2024. In 2023 verwachten we van de beschikbare middelen 115 duizend euro te besteden. Het resterende budget ad 170 duizend euro blijft beschikbaar voor inzet in het jaar 2024.
Overige (V 246 duizend euro) De overige verschillen tellen op tot een voordeel van 246 duizend euro. |
|
|
|
4.2.2 Wijkvernieuwing |
Lasten |
Baten |
Saldo |
Afwijking (bedragen x 1.000 euro) |
917 |
0 |
917 |
Indische Buurt & De Hoogte (V 350 duizend euro) Voor de wijkvernieuwing in de Indische Buurt & De Hoogte hebben we vertraging door o.a. capaciteitsvraagstukken. Dit raakt onder meer het project Bedumerweg. Dit project is doorgeschoven naar 2024. Daarnaast is een aantal initiatieven niet uitgevoerd. Daarom verwachten we een positief resultaat van minimaal 350 duizend euro.
Lewenborg (V 300 duizend euro) De meeste wijkvernieuwingsprojecten voor Lewenborg zaten aan het begin van dit jaar nog in de opstartfase. De projecten zijn inmiddels deels gestart maar hebben wel vertraging opgelopen. Dit gaat o.a. om de projecten Stratenaanpak en Versterken sociale netwerken en voorzieningen. Daarom verwachten we een positief resultaat van minimaal 300 duizend euro.
Binnentuinen Reviusstraat e.o. (V 267 duizend euro) Voor de herinrichting van de binnenterreinen Reviusstraat e.o. in de Wijert doen wij een bijdrage aan woningbouwcorporatie de Huismeesters. De uitvoering start pas in 2024 waardoor de middelen nog niet besteed zullen worden in 2023. Daarom verwachten we een positief resultaat van minimaal 267 duizend euro. |
|
|
|